استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد گفت: دانشگاههای ما به نسبت دیگر کشورها، نهادی منزوی و منفعل هستند که هیچ ارتباطی با مسائل مهم کشور برقرار نکرده و حتی این ذهنیت در دانشگاهیان نیز وجود ندارد.
دکتر مجید فولادیان در برنامه زنده اینستاگرامی گروه مطالعات و برنامهریزی فرهنگی اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد در خصوص دانشگاه و مسئولیتپذیری اجتماعی اظهار کرد: در گذشته دانشگاه در ایران، نهادی بود که متخصصان مورد نیاز کشور را پرورش و به جامعه ارائه میدادند اما به تدریج این روند کاهش پیدا کرد و از هدف اصلی فاصله گرفتیم.
وی افزود: دانشگاه رابطه چندان زیادی با جامعه ندارد و عدم رابطه دانشگاه با جامعه برای اساتید، دانشگاهیان و مدیران دانشگاه در کشور مسئله نیست. دانشگاه به نسبت دیگر کشورها در ایران نهادی منزوی و منفعل است و هیچ ارتباطی با مسائل مهم کشور برقرار نکرده و حتی این ذهنیت در دانشگاهیان هم وجود ندارد.
استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد تصریح کرد: دانشگاه و افراد این نهاد دغدغه پرداختن به مسائل محلی و ملی را ندارند و در برابر مسائل پیرامون بیتفاوت و غیر پاسخگو هستند. دانشگاه با مسئولیت اجتماعی باید دغدغه داشته باشد. پاسخگو باشد و در برابر مسائل مختلف جامعه موضعگیری و حضور به موقع داشته باشد.
وی با بیان اینکه «دانشگاه در دورههایی به سمت مسئولیتپذیری سوق پیدا کرده و بعضا دور شده است»، عنوان کرد: به نظر من دانشگاه باید به جامعه خدمت کند و این خدمت را میتواند در قالب پروژهها، بیانیه و موارد دیگر انجام دهد اما نباید در قالب غرق شدن در پروژههای تحقیقاتی خود را تعریف کند. دانشگاهی که برای تعریف خود تنها به سمت فعالیتهای تحقیقاتی سوق پیدا کند، از مسئولیت اجتماعی فاصله گرفته و یک دانشگاه محافظهکار شده است.
فولادیان خاطرنشان کرد: دانشگاه باید وارد حوزهها و مسائل اجتماعی شود و خطوط روشنی را در این خصوص داشته باشد. در دانشگاههای تهران، فردوسی و... خطوط روشن دیده نمیشود و تنها پروژه میگیریم و به جلو حرکت میکنیم. دانشگاه باید با خطوط آکادمیک و مشخص ورود پیدا کند و به خط قرمزهای این امر توجه کند.
وی اضافه کرد: دانشگاه باید وارد حوزههایی شود که بحث بیعدالتی محلی، ملی و بینالمللی در میان است و باید وارد حوزهای شود که چارچوبهای دموکراسی در جامعه آسیب میبینند. بدین معنا که اگر جایی خط مشی و نهادی که باعث آسیب به چارچوبهای دموکراسی میشود، وارد شود. همچنین دانشگاه باید وارد مباحثی مانند توسعه پایدار، محیط زیست و... که منجربه آسیب شده است، شود.
استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد بیان کرد: مسائل اجتماعی پیچیده است و دانشگاه باید پیامدهایی که در آینده میخواهد اتفاق بیفتد را روشن و در مقابل آن موضع گیرد. ابعاد مختلفی در مسائل اجتماعی مانند اقتصادی، سیاسی، محیط زیست و... وجود دارد و دانشگاه باید در تمامی عرصهها ورود داشته باشد. باید متذکر شد که در مباحث سیاسی با خطوط و چارچوبهای روشن ورود پیدا کند.
وی گفت: باید به این نکته هم اشاره کرد که اساتید در هنگام نقد ممکن است که به آنها واکنش نشان داده شود و به این دلیل دانشگاه محافظهکار شده است. از آنجایی که بودجه دانشگاهها را دولت تامین میکند و نوعی وابستگی وجود دارد، دانشگاهها ناخودآگاه به سمت محافظهکاری میروند و نمیتوانند نقدی به طور واضح داشته باشند.
فولادیان اظهار کرد: دانشجویان باید وارد موضوعات مختلف شوند و این دغدغه را باید به آنها منتقل و فراهم کنیم. اساتید تا چه اندازه دانشجویان را در حوزه صنعت، فرهنگ، اجتماع و... دغدغهمند کردند. این نکته را باید متذکر شد؛ دانشگاهی که به اطلاعات و دادهها دسترسی نداشته باشد، نمیتواند نقد مطلوب نسبت به مسائل مختلف داشته باشد.
وی افزود: برای اینکه دانشگاهی مسئولیت اجتماعی خود را به خوبی انجام دهد نیازمند این است که همکاری لازم در این خصوص صورت گیرد. دولتی که به دانشگاه مسئولیتپذیر، خود را محتاج بداند یا در مقابل حاکمیت و دولتی که خود را از دانشگاه بینیاز بداند، کار را برای دانشگاه بسیار سخت میکند و نمیتواند خود را به سمت مسئولیتپذیری اجتماعی نزدیک کند.
استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد عنوان کرد: باید اعتماد به جامعه برای اساتید و دانشگاهیان تبدیل به یک مسئله شود و زمانی که اتفاق افتاد راهکار و سیاستگذاری آن پیدا خواهد شد و میتوان فعالیتهای بسیار بزرگی را انجام داد.
لینک گزارش: